Berlin’e taşındığımız günden beri en çok aldığım soruların temeli “Almanya’ya Nasıl Gelinir?“‘e dayandığı için süreçleri özetleyecek bir yazı ile başlamak en doğrusu olacak diye düşünüyorum. En çok merak edilen konuya böylece giriş yapmış olacağız. Bundan sonra gelecek yazılar da bu yöntemlerin detayları hakkında olacak.
Öncelikle her şeyin toz pembe olmayacağını, bazı şeylerden fedakarlık etmek, bazı rutinlerinizi de değiştirmek gerektiğini belirtmek istiyorum. Her ne kadar Almanya ve Türkiye geçmişten beri dost iki ülke olsa da Almanya’daki genel yaşayış kültürü ile Türkiye’deki kültür çok farklı. Başka bir ülkeye taşınmak (neresi olduğu farketmez) genel olarak günlük hayatınızdaki alışkanlıklarınızın çoğunun değişmesini göze almanız gerektiği için ince elenip sık dokunulması gereken bir durum.
Bugüne kadarki deneyimlerimizden aklıma ilk gelen bir kaç farklılığı örnek olması için paylaşmak istiyorum. Bunlar kimleri için tolere edilebilir şeyler olsa da kimileri için önemli olabilir. Bu gibi olumlu ve olumsuz detaylara farklı bir yazı ile değinmeyi düşündüğüm için şimdilik çok kısa bahsedeceğim.
- Akşamları saat 6-7’den sonra ve Pazar günleri sokaklarda in cin top oynadığında şaşırmayın.
- Akşam 8’den sonra, Pazar günleri ve resmi tatil günleri alışveriş mağazalarının kapalı olması gerçeği.
- Ne kadar kuralcı olarak bilinseler de Almanların da kuralları yıkma eğiliminde olduklarını göreceksiniz (özellikle genç nesil).
- Şehir içi toplu taşıma araçlarını köpeğinizle birlikte kullanabilirsiniz.
- Yine şehir içi toplu taşıma araçlarında bizde olduğu gibi turnike ile giriş ya da şoför kontrolü genelde olmuyor. Ancak ara ara kontrolcüler tarafından kontrol yapılıyor, yakalanırsanız ciddi cezaları olduğunu şimdiden hatırlatmak isterim.
Almanya’da uzun süre yaşamış ya da Alman olan biriyle basit bir akşam yemeği yemek için randevulaşmak oldukça zor. Genelde bir kaç hafta önceden takvimleri dolu oluyor. - Geleceğe dair herhangi bir korku, endişe, belirsizlik gibi hislerin yaklaşık 6-7 ay sonra yavaş yavaş kaybolduğunu görmeye başlıyorsunuz (en azından bizde öyle oldu).
Yazının asıl amacına dönecek olursak Almanya’ya turistik vize (Schengen Vizesi) haricinde hangi yollarla/vizelerle gelebileceğinizi aşağıda kategorize ederek özetlemeye çalıştım. Her biri başlı başına yazı gerektirecek detaylara sahip olsa da ana hatları ile kendinize uygun olanı seçebileceğiniz hap bilgileri bulabilirsiniz.
1.Eğitim
1.1.Yüksek Lisans/Master
Almanya’daki herhangi bir üniversitede yüksek lisansa kabul edilmeniz durumunda kapılar size sonuna kadar açılıyor. Yapacağınız vize görüşmelerinde vs herhangi bir sorun yaşamadan üniversitenin kanatları altında ülkeye giriş yapabilirsiniz.
Aynı zamanda part time çalışma imkanı elde edeceğiniz bu yöntemde evli iseniz eşiniz de ful time çalışma hakkı kazanıyor. (İş bularak gelemeseydik bizim B planımız buydu.) Biriniz yarı zamanlı çalışırken diğeriniz tam zamanlı çalışarak Almanya’da çok rahat yaşayabileceğinizi rahatlıkla söyleyebilirim.
Almanya’da yüksek lisans/master yapmanın en güzel yanı ücretsiz programların fazla oluşu. Hemen hemen her şehirde bulabileceğiniz ücretsiz bölümleri tercih ederek maliyet kalemlerinden en büyüğünü aradan çıkarmış olacaksınız.
Yüksek lisans süresi 4 dönem 2 yıl. Başvuru yapılmak istenen bölümün başvuru şartlarını yerine getirdiğinizden emin olmadan başvurunuzu gerçekleştirmemeniz gerekir. Üniversiteye göre değişen şartlar olduğu için başvuracağınız üniversiteye özelinde detaylı bilgi edinmenizi tavsiye ederim.
Genel hatları ile bazı şartlar bu şekilde:
Lisans notunuzun en az 2.70 olması gerekiyor.
Bölüme göre değişiklik göstermekle birlikte Almanca bilmeyi zorunlu olarak isterken bazılarında sadece İngilize de yeterli olabiliyor.
Hemen hemen hepsi yabancı dilinizi belgeleyeceğiniz geçerli bir kurumdan sertifika talep ediyor. (İngilizce için TOEFL veya IELTS; Almanca için DSH, TestDaf veya TELC)
Motivasyon mektubu ve CV de talep edilen belgelerden. Bunları hazırlarken oldukça titiz davranmanızı tavsiye ederim.
Yüksek lisans bittikten sonra iş arama vizesi ile Almanca bilen biri olarak kolayca iş arayabilirsiniz. Gelecek yazılarda şartlarını daha detaylı inceleyeceğiz. Şartların üniversite ve bölüme göre değişiklik gösterebileceğini bir kez daha belirtmek isterim.
1.2.Dil Okulu/Dil Kursu
Almanya’ya çeşitli sebeplerden dolayı komple taşınma konusunda emin olamayanlara gözüm kapalı önereceğim seçenek buradan bir dil okuluna kaydolmak. Böylece bir süre yaşayarak Alman kültürünün, yaşayışının, havasının, suyunun vs size uygun olup olmadığını anlayabilirsiniz. Bir yandan da yeni bir dil öğrenerek kendinize en güzel yatırımlardan birini yapmış olursunuz. Ama belirtmeden geçemeyeceğim bu yöntem bahsedeceklerimin arasında en pahalı seçenek olacaktır. Kur farkından ve kursların pahalılığından dolayı sağlam bir bütçe ayırmanız gerekecektir.
Eğitim başlığı altında en kolay Almanya’ya gelme yöntemi olan dil okulu seçeneğinde kurs süresi boyunca eğitim vizesi alıp, kurs süresi bittikten sonra iş arama vizesi ile Almanca bilen biri olarak kolayca iş arayabilirsiniz.
1.3.Meslek Eğitimi (Ausbildung)
Eğer gerekli şartları sağlıyorsanız Almanya’ya yaşamak için en rahat seçeneklerden biri meslek eğitimi yapmak. Hem okuyup hem çalışabileceğiniz bu yöntemle Almanya işgücü eksiğini kalifiye ve istekli insanlarla tamamlamış olurken siz de hayal ettiğiniz yaşama bir adım daha yaklaşmış olacaksınız.
Gelelim meslek eğitiminin detaylarına:
Herhangi bir yaş sınırı bulunmamaktadır.
En az lise mezunu olmalısınız.
Seçtiğiniz meslek eğitiminde talep edilen seviyede (Ör: B1, B2) Almanca bilmek veya o seviyeye kadar kurs kaydı yapmalısınız.
Program 1-3 yıl sürmektedir. (Daha önceki deneyimlerinize ve bölümünüze göre değişkenlik gösteriyor.)
Mezuniyet belgenizi kendi ülkenizden aldıysanız Almanya’da denkliğini almanız gerekir. (Denklik konusunun detaylarına ilerleyen yazılarda değişeneceğim.)
Finansal kaynaklarınızı kanıtlayacak belgeler sunmalısınız.
Meslek eğitimi her alanda yapılabilen bir eğitim değildir. Hemşirelikten yazılıma, araba tamirinden yol yapıma, inşaattan marangoza kadar uzun bir listesi olduğu için detayları sonraya bırakmak durumundayım.
Özellikle 30 yaş altındaki kişiler için oldukça mantıklı olan bu yöntem benim favorilerimin arasında. Bu sisteme göre daha önce eğitim aldığınız ya da çalıştığınız alanda devam edebileceğiniz gibi sıfırdan bir branş seçerek onun üzerine de eğtim görmeniz mümkün. Tabi bu seçimlerin çeşitli avantajları ve dezavantajları da mevcut. Anlatmak için sabırsızlanıyorum ama daha bahsetmem gereken çok yöntem var. Detaylar gelecek yazılarda.
1.4.Erasmus
Eğer üniversite öğrencisiyseniz muhtemelen bu seçeneği çoktan duymuşsunuzdur. Erasmus programına dahil olan ülkelerden biri de Almanya. Her üniversitesi bu programa dahil olmasa da yeterli sayıda üniversite mevcut.
Programın ilk şartı öğrencinin Türkiye Cumhuriyeti içerisinde Almanya Erasmus programında faaliyet gösteren bir yükseköğretim kurumunda örgün eğitim görüyor olması. İkinci şartı da eğitim gördüğü bölümdeki not ortalamasının en az 2.50 olması. Son olarak vermek istediğim detay öğrencilerin kendi üniversiteleri tarafından yapılan Erasmus dil sınavından yeterli bir dil puanı almaları gerekmektedir.
Erasmus’dan sonra Detaylar gelecek yazılarda olacak.
2.İş
2.1.İş Arama
İş arama vizesi size Almanya’da 90 günden 6 aya kadar kalmanızı ve özgür bir şekilde iş aramanızı sağlayan bir vize türü. 2020’de Almanya’da yürürlüğe giren yeni Göçmen Yasası düzenlemesi ile Almanya iş arama vizesi sahiplerine ülkede kaldıkları süre boyunca haftada 10 saate kadar çalışabilme imkanı tanınmıştır.
Bu vizeye başvurabilmeniz için en az 18 yaşınızda olmanız gerekmektedir. Aynı zamanda en az 5 yıllık bir iş tecrübesi ve Almanya’da kalınacak süre boyunca tüm masrafların karşılanabileceği bir finansal kaynağın belgelenmesi gerekmektedir.
Almanya’da işverenlerin işe alımlarda bir dil koşulu bulunabiliyor ancak Almanya 6 aylık iş arama vizesi dil koşulu seviyesi bulunmuyor. Almanya’da günlük yaşamda sıkıntı yaşamamak ve işe alımlarda herhangi bir sorun çıkmaması adına genellikle B1 seviyesinde Almanca bilmek işinize yarayacaktır ancak vize başvurusunda böyle bir zorunluluk yoktur.
Almanya iş arama vizesi aşağıdaki meslek grupları için verilmektedir:
- Doktorlar
- Sağlık elemanları
Bilgisayar mühendisleri - Bilişim uzmanları
Gıda mühendisleri - Makine mühendisleri
- İnşaat mühendisleri
- Kimya mühendisleri
- Gemi mühendisleri
- İnşaat sektörü elemanları
- Havacılık ve uzay teknolojileri uzmanları
- Mekatronik ve elektronik mühendisleri
2.2.Çalışma
Almanya’da çalışmak üzere gelmek için burada bulunan bir iş yerinden iş teklifi almanız ve ilgili iş yeri ile sözleşme imzalamış olmanız gerekmektedir. Pasaport, sağlık sigortası, iş teklifi, iş sözleşmesi gibi rutin belgelerle birlikte çalışmak için başvuruda bulunabilirsiniz. Çalışma izni de son yapılan düzenlemelerle çeşitlendirildiği için detaylarına alt başlıklardan ulaşabilirsiniz.
2.2.1.Mavi Kart (Blue Card)
1 Mart 2020’den itibaren yürürlüğe giren Nitelikli İş Göçü Yasası ile aşağıdaki şartları sağlıyorsanız Almanya’da Mavi Kart ile çalışmanız, yaşamanız, AB ülkeleri içinde sizin ve ailenizin serbestçe dolaşmanız mümkün.
Öncelikle belirtmek isterim, bu kart çekilişle vs verilen bir kart değildir. Bu kart karşılığında sizden talep edilen ücretlere vs geri dönüş sağlamayın. Bu vizeye sahip olmanız için gerekenlerin özeti aşağıdaki şekildedir. Detaylar daha sonraki yazılarda gelecektir.
- Üniversite diplomanız olması ve bunun Alman yüksek öğretim standartlarında denkliğinin olması
- Başvuru yapacak adayın Almanya’dan bir firma ile bir iş sözleşmesi yapması
- İş sözleşmesinde belirtilen maaşın Almanya’da Blue Card için belirlenen minimum brüt maaş seviyesinden yüksek olması.
- İngilizce veya Almanca dil yeterliliğinin olması (Mavi kart kapsamında Almanca şartı aranmaz, İngilizce ile başvuru yapmak mümkündür)
- Varsa iş tecrübenizi kanıtlamanız gerekmektedir (Daha önce çalışılan yerlerden alınan referanslar, Almanya’nın aradığı nitelikli iş gücü kapsamına girebilmek için önemlidir)
- Almanya’da alacağınız maaşın belirli bir limitin üzerinde olması durumunda Blue Card’a başvurabilirsiniz. Bu limitin altında kalan kişilerin normal çalışma iznine başvurması gerekiyor (bu da süreci zorlaştırıyor).
2.2.2.Fırsat Kartı (Chancenkarte)
Almanya’da çalışmak ve yaşamak isteyenlerin işini kolaylaşarak en güncel adıma geldi sıra. Fırsat kartı sizin nitelikleriniz doğrultusunda alacağınız puana göre Almanya’ya gelmenize olanak sağlayacak bir vize. Böylece Almanya kendi işçi açığını kapatırken siz de rahatça istediğiniz hayata bir adım daha yaklaşmış olacaksınız.
Gelilim bu vizeye kimlerin başvurabileceğine. Almanya’nın belirlediği kriterler arasında 6 puana ulaşabilen kişiler, fırsat kartı alabilecek.
Puanlama kriterleri:
3 puan verilen kriterler;
İyi Almanca bilgisi/C1 İngilizce,
Diploma ya da mesleki eğitim sonrası son 7 yılda en az 3 yıllık tecrübe,
2 puan verilen kriterler;
Yeterli Almanca bilgisi,
Diploma ya da mesleki eğitim sonrası son 5 yılda 2 yıllık tecrübe,
35 yaşından küçük olmak,
Son 5 yılda en az 6 ay Almanya’da yaşamak,
1 puana denk düşen kriterler;
Almanya’da 5 sene yasal ikamet,
Son 5 yılda en az 6 ay Almanya’da yaşamak,
Almanya için iyi niyet mektubu,
35 yaştan büyük 40 yaştan küçük olmak.
Detaylar ilerleyen yazılarda gelecek.
2.2.3.Şirket kurma (Ticari Vize)
Almanya’da yatırım yapmak, bir iş kurmak ya da buradaki bir şirkete ortak olmak isteyenlere uygun bir başlığa geldi sıra. Üstelik bu vize aile bireylerini de kapsamaktadır.
Türk vatandaşı olmadan, hatta Almanya’da oturumunuz vs de olmadan bu vizeye başvurabilirisiniz.
Gerçeğe uygun bir iş planı oluşturmanız sizden istenen ilk madde.
Sermayenizin şirketi kurmak ve sonrasında şirkete ait tüm giderleri karşılamaya yetecek düzeyde olması gerek.
Kuracağınız faaliyet alanında mesleki olarak belirli bir yetkinliğe sahip olmanız da istenen şartlardan.
Yapılacak yatırımın bölgesel bir gereksinimi veya ülke çapında ekonomik bir ihtiyacı karşılayacak kapasitede olması bakılan kriterlerden biri.
2.2.4.Ankara Anlaşması
Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde yaşamanızı sağlayacak bir diğer yöntem de Ankara Anlaşması. Eğer iyi bir iş planınız ve yeterli görüldüğü düzeyde düvenceniz varsa bu yöntemi de deneyebilirsiniz. Burada en önemli şart kendi işinizi yapmanız ya da gideceğiniz ülkedeki başka bir şirket ile ortak olmanızın gerektiği. Bu vizeyle bir yerde işçi olarak çalışmanız mümkün değildir. Bu vizeden aileniz de yararlanarak sizinle gelme hakkına sahiptir. Detaylar için ilerleyen yazıları bekleyiniz.
2.2.4.Avrupa Birliği’nde Öğretmen Olmak
Konunun başlığından da anlayacağınız üzere sadece öğretmenlerin değerlendirebileceği bir yöntemden bahsedeceğim. Türkiye’den Almanya’ya Milli Eğitim Bakanlığı öğretmeni olarak gelmek sandığınız kadar zor bir durum değil. Eğer belirtilen şartları sağlıyorsanız ve farklı bir deneyim yaşamak istiyorsanız değerlendirebileceğiniz seçeneklerden biri de bu.
Gelelim şartlarına, öncelikle Milli Eğitim Bankalığı kadrosunda 5 yılını tamamlamış tüm öğretmenler, son 10 yıl içinde kınama ve uyarma cezaları dışında herhangi bir disiplin cezası almamış olmak, erkekler için askerliğini yapmış olmak ya da askerlikten muaf olma olarak sıralayabilirim.
Avrupa, Türki cumhuriyetler, Arap ülkeleri, ve Kıbrıs görev bölgeleri olarak sıralanabilir. Her bölgeye ve branşa göre kadrolar değişiklik gösteriyor. Bu görevi kazanan bütün öğretmenler, gittikleri ülkelerde Türkçe ve Türk Kültürü Öğretmeni olarak görev yapıyorlar.
Detaylar sonraki yazılarda gelecek.
3.Evlilik (Aile Birleşimi)
Almanya’da yaşayan aile bireyinin diğer aile üyelerini yanına alma, burada yaşayan biriyle yeni bir evlilik ya da buraya gelmesinin gerçekten gerektiğinin kanıtlanması durumunda kız kardeş, kuzen, teyze, amca, büyükanne gibi diğer aile bireylerinin Aile Birleşimi vizesi yolu ile Almanya’ya gelmesi mümkündür.
Her bir seçeneğin ayrı ayrı şartları olup genel olarak bir kaç aydan önce sonuçlanmayan süreçler olduğunu belirtmem gerekiyor. Almanya’da yaşayan kişinin maddi gelirinin yeterli olması, gidecek olan kişinin dil şartının olması gibi kriterler mevcut.
4.EU Youth Program (Avrupa Gönüllülük Programı)
18-30 yaş arasında olan her bireyin başvurabileceği yolculuk, yemek, vize, bilet vs konularında (projeye göre değişmektedir) destek alarak Almanya dahil bir çok Avrupa Birliği ülkelerinde Avrupa Gönüllülük Programı aracılığı ile kısa ya da uzun vadeli olarak yaşamak mümkün. Üstelik bunu temel seviyede İngilizce ile yapabilirsiniz. Sürecin uzun ve meşakkatli olduğunu belirtmem lazım. Ancak yeteri kadar azimin elinden hiç bir şeyin kaçmayacağını da belirtmem lazım.
5.Sığınma ve İltica
Yazıyı buraya kadar okuduysanız kendinize uyacak bir seçenek bulamadığınızı düşünüyorum. O zaman geriye kalan son yolu da sizinle paylaşmanın vakti geldi. Resmi makamlar tarafından çok faza dillendirilmeyen ancak günümüzde savaş vs durumlarından dolayı gelişmiş ülkelerin kapıları mağdur diğer ülke vatandaşları tarafından sığınmacı ve ilticacı olarak sık sık çalınıyor.
Sığınma hakkı ya da iltica hakkı; ırk, din, uyruk, politik görüş ve belirli bir sosyal gruba dahil olunması gibi nedenlerle hayatı ya da özgürlüğü tehdit altında olan kişilere kimi ülkelerce verilmiş hukuki ve politik bir hak olduğunu özellikle belirtmem gerekiyor.
Almanya özelince iltica koşullarından genel olarak bahsetmek gerekirse; zulüm; aile, terör örgütleri, milis vb. devlet dışı unsurlar tarafından yapılıyor ve devletin de bu konuda koruma sağlamıyor ya da koruma sağlamaya yanaşmıyor olması, lezbiyen, gey, biseksüel, trans+ ya da inter+ bireylerin cinsel kimlikleri ya da cinsel yönelimlerinden ötürü ana vatanlarında insanlık dışı muamele tehdidi altında olmaları gerekiyor.
İltica başvurusu yapabilmek için Almanya’da fiziksel olarak bulunmanız gerekir. Almanya’da iltica başvurusu yapmak için turist vizesi vs gibi vize türlerinden biriyle giriş yapmanız gerekmektedir.
Başlılarda belirttiğim her bir konuyu içeren detay yazılar gelmeye devam edecek, takipte kalın.
Yorum Yapabilirsiniz